Onderzoek: positieve invloed van verwarmde kleding op de gasrekening

Kussens en dekens, infraroodpanelen en zelfs kledingstukken geven warmte af door infraroodstraling van dichtbij en zeer efficiënt. Wetenschappers van de VU onderzoeken bij veertig Amsterdammers of 'persoonsverwarming' een alternatief kan zijn voor de centrale verwarming die de hele kamer verwarmt. Kan de thermostaat daardoor omlaag?

Er zijn vooral veel mogelijkheden om energie te besparen. Het gebruik van verwarmde kleding kan ervoor zorgen dat de cv 1 tot 2 graden lager gezet kan worden, wat resulteert in een energiebesparing van 6 tot 12 procent en een CO2-reductie van 170 tot 340 kilo per jaar ^{(Bron: het Parool)}.

Overbelast elektriciteitsnet
Verwarmde kleding lijkt de volgende stap in een al langere ontwikkeling. Tijdens de coronapandemie, toen iedereen de winter thuis doorbracht, groeide de populariteit van warmtedekens en -kussens, die eveneens door infraroodstraling een aangename warmte bieden. Daarnaast zijn er infraroodpanelen die in sommige woningen gebruikt worden om van aardgas af te komen.

Is persoonsverwarming de toekomst? En kunnen we daarmee echt veel energie besparen?
Er is nog niet veel onderzoek gedaan, maar het is inderdaad aangetoond dat verwarmde producten het energieverbruik kunnen verminderen. Zo berekenden wij eerder al dat het opladen van een accu-pack slechts 1 eurocent kost.

Dionne Limpens (bouwfysicus), die in 2006 promoveerde op onderzoek naar een verwarmingssysteem voor monumentale kerken, ontdekte dat het goedkoper en zelfs comfortabeler was om alleen de kerkbanken te verwarmen, in plaats van de hele kerk, die anders hoge gasrekeningen had.

De verwarming komt steeds dichter op het lijf
Dit viel ook wetenschappers van de Vrije Universiteit op, evenals het ‘actienetwerk’ GasTerug, dat in de regio Amsterdam werd opgericht na de Russische inval in Oekraïne om het energieverbruik te verminderen. Samen hebben ze deze winter onderzocht of ‘persoonsverwarming’ een oplossing kan bieden.

Onderzoek onder ouderen en kwetsbare Amsterdammers
Veertig proefpersonen kregen een verwarmd vest van het bekende outdoormerk BERTSCHAT®. De deelnemers zijn vooral ouderen, mensen met een laag inkomen of Amsterdammers met een chronische aandoening. De komende maanden worden de resultaten verder geanalyseerd, maar de eerste indicaties zijn positief, zegt VU-hoogleraar inspanningsfysiologie Hein Daanen. "Er zijn mensen die zeggen dat ze de verwarming gerust twee graden lager zetten, maar anderen zijn zo gewend aan de huidige temperatuur dat ze de thermostaat nog steeds op 19 graden houden."

"Over het algemeen hebben we een positief beeld," zegt Daanen. "Sommigen willen hun vest niet meer uitdoen." Op basis van de eerste berekeningen door de betrokken studenten worden de besparingen op honderden euro’s per jaar geschat, hoewel deze per huishouden kunnen verschillen, afhankelijk van bijvoorbeeld stookgedrag en isolatie. Een belangrijke kanttekening is dat de kamertemperatuur niet onder de 15 graden mag komen, omdat dit kan leiden tot vochtproblemen en schimmel.

Kwetsbare gezondheid
De wetenschappers kijken ook naar het comfort en of de proefpersonen minder last hebben van de kou. Warmte helpt bijvoorbeeld bij stijve gewrichten, ontstekingen en bevordert de doorbloeding. Bij deelnemers die kwetsbaar zijn door artrose of na een zware operatie, leek het vest op het eerste gezicht een positief effect te hebben.

"Met name bij mensen met reumatische klachten werkte het pijnverlichtend," zegt Robert Thijssen van zorgnetwerk Sigra, dat de mogelijkheden van de verwarmde kleding verder wil onderzoeken. In verpleeghuizen staat de thermostaat vaak heel hoog, maar de vesten zouden kunnen helpen om dit wat lager te zetten. Positief was ook dat mensen met reumatische klachten vaker naar buiten gingen door de ‘elektrische bodywarmers’. "Dat willen we natuurlijk: meer bewegen en onder de mensen komen."

Thijssen denkt zelfs aan daklozen: "Het vest kan hun redding zijn tijdens koude winters." Tegelijkertijd kan de noodzaak om het vest op te laden hen motiveren om contact te houden met hulpverleners.